Gdy firma decyduje się na wyburzenie obiektu, który był sfinansowany z pieniędzy zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON), nie musi przekazywać na jego konto kwoty odpowiadającej niezamortyzowanej wartości budynku.
Tak wynika z interpretacji przepisów w wydanej przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) decyzji z 11 lipca 2018 r. (nr DW.050.7.2018.IGR) dla jednego z pracodawców. Dotyczyła ona sytuacji firmy, która po połączeniu z innym przedsiębiorstwem stała się właścicielem dwóch budynków, które były wcześniej finansowane ze środków ZFRON. Pracodawca chciałby teraz wyburzyć te obiekty, ma jednak wątpliwości związane z treścią art. 33 ust. 2 pkt 5 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 511 ze zm.). Zgodnie z nim na konto ZFRON powinny trafiać pieniądze pochodzące ze zbycia środków trwałych – są nimi np. maszyny czy budynki – zakupionych ze środków funduszu, w części niezamortyzowanej.
Pracodawca postanowił więc zapytać PFRON, czy w przypadku gdy zdecyduje się na likwidację budynków, które nie uległy całkowitej amortyzacji, będzie zastosowany wspomniany przepis. Zwrócił przy tym uwagę, że ustawa o rehabilitacji nie zawiera definicji pojęcia „zbycia środków trwałych”, jego interpretacja nie była też przedmiotem analizy czy orzecznictwa sądów. Natomiast zdaniem pracodawcy w jego sprawie dojdzie do likwidacji środka trwałego, który ulegnie zniszczeniu poprzez wyburzenie, a nie jego sprzedaży, dlatego nie rodzi to obowiązku wpłaty pieniędzy na ZFRON.
PFRON w swojej odpowiedzi potwierdził, że pracodawca ma rację. Wskazał, że faktycznie ustawa o rehabilitacji nie określa co należy rozumieć pod pojęciem zbycia środka trwałego, dlatego należy się odwołać do jego wykładni językowej. Podkreślił, że zbyć oznacza sprzedać, odstąpić coś za pieniądze oraz pozbyć się czegoś przez sprzedaż. Dopuszczalne jest również szersze definiowanie tego pojęcia jako czynności powodującej przeniesienie prawa własności, np. wniesienie środka trwałego aportem. W konsekwencji nie obejmuje ono czynności polegającej na fizycznej jego likwidacji.
Z tego względu, gdy środek trwały sfinansowany wcześniej ze środków ZFRON zostanie zlikwidowany poprzez jego wyburzenie, nie powstaje wymóg przekazania wartości jego niezamortyzowanej części na konto funduszu. Nie będzie tu bowiem miało miejsca zbycie budynku, lecz jego unicestwienie. Gdyby natomiast w wyniku wyburzenia obiektu powstały ewentualne odzyski przedstawiające wartość handlową, np. złom, to wtedy pieniądze uzyskane z jego sprzedaży powinny być wpłacone na ZFRON.
