MSWiA zatwierdziło założenia wieloletniej koncepcji funkcjonowania Straży Granicznej na lata 2009-2015. Po wejściu Polski do Unii Europejskiej oraz Strefy Schengen na południu i zachodzie kraju zniesiono przejścia graniczne i kontrolę na tzw. zielonej granicy.
Jak powiedział Elas, w związku z tym resort chce połączyć trzy oddziały SG na zachodzie kraju w jeden. Utrzymywanie trzech struktur jest za drogie i nie ma żadnego uzasadnienia - zaznaczył.
Jak wyjaśnił, ma to związek z tym, że SG staje się nowoczesną służbą migracyjną podobną do tych, które działają w "starych" państwach UE. "Chodzi głównie o sprawy związane z działaniem wobec cudzoziemców, którzy przebywają w Polsce - zarówno legalnie jak i nielegalnie" - zaznaczył Elas.
Jego zdaniem reforma ma doprowadzić także do tego, aby funkcjonariusze SG, którzy dotąd często byli kojarzeni wyłącznie z urzędnikami stemplującymi dokumenty, zaczęli pojawiać się nie tylko na przejściach granicznych, ale i wewnątrz kraju m.in. w dużych miastach.
W ciągu czterech lat zlikwidowano 58 placówek Straży Granicznej na granicy zachodniej i południowej
"Jesteśmy gotowi przyjąć pewną grupę funkcjonariuszy na granicy zewnętrznej. Są tam miejsca do pełnienia służby, ale nie chcemy robić tego przymusowo. Rozumiemy, że w niektórych przypadkach będzie się to wiązało z koniecznością zmiany pracy" - zapewnił szef SG.
Komendant odniósł się także do przygotowywanej przez MSWiA reformy systemu emerytur mundurowych
"Projekt w obecnym kształcie realizuje w ogromnej mierze zapotrzebowanie i oczekiwania funkcjonariuszy" - powiedział Elas. Zapewnił, że w związku z tymi planami, w SG nie ma masowych odejść funkcjonariuszy ze służby.
Funkcjonariusze pracujący już w służbach mundurowych, ale nie mający jeszcze 15-letniego stażu pracy, będą musieli do końca czerwca przyszłego roku wybrać wariant zasad emerytalnych, jakim będą podlegać. Odnośnie funkcjonariuszy mających ponad 15 lat stażu pracy obowiązywać będą dotychczasowe przepisy emerytalne. Nowe przepisy obejmą wszystkich, którzy wstąpią do służby od początku 2010 r.
Z informacji SG wynika, że niespełna 4 tys. funkcjonariuszy pracuje w służbie ponad 15 lat. 12,6 tys. osób nie ma jeszcze takiego stażu. "Średni staż służby w Straży Granicznej wynosi obecnie 12,5 lat. Jesteśmy młodą formacją" - powiedział Elas.
MSWiA wyda w tym roku ok. 1,2 mld zł mniej niż pierwotnie zaplanowano - wydatki Straży Granicznej ograniczono o 138 mln zł. Szef SG przyznał, że oszczędności będą dotyczyły wszystkich obszarów funkcjonowania SG, ale - jak zapewnił - nie wpłynie to negatywnie na jej funkcjonowanie.
"Przetrzymamy te cięcia, nie zakłócając w sposób istotny wykonywania ustawowych zadań pod warunkiem, że te trudności będą przejściowe" - zastrzegł. Jak dodał, w związku z tym niektóre placówki zostaną zlikwidowane wcześniej niż pierwotnie planowano. Straż Graniczna zrezygnowała także z niektórych szkoleń.
Pięć oddziałów (Morski, Warmińsko-Mazurski, Podlaski, Nadbużański, Bieszczadzki) będzie odpowiadać za ochronę zewnętrznej granicy Unii Europejskiej. Pozostałe cztery (Nadodrzański, Śląski, Karpacki, Nadwiślański) mają działać wewnątrz kraju m.in. w portach lotniczych.
Straż Graniczna została powołana ustawą w 1990 roku, jej funkcjonowanie rozpoczęło się 16 maja 1991 r. wraz z rozformowaniem Wojsk Ochrony Pogranicza (WOP). SG wykonuje zadania związane z ochroną granicy państwowej i kontrolą ruchu granicznego. Nadzór nad SG sprawuje szef MSWiA.