24 stycznia 2009 r. przestała obowiązywać zasada walutowości, która nakazywała, aby zobowiązania pieniężne na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej wyrażać w pieniądzu polskim, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w odrębnych ustawach. Czy można zatem ustalać w walucie obcej wynagrodzenie pracownika?
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 358 k.c., suma pieniężna będąca przedmiotem świadczenia może być wyrażona i wypłacona w walucie obcej. Jednak zapłata kwoty ustalonej w walucie obcej może być dokonana również w złotych, chyba że ustawa, orzeczenie sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna (umowa) zastrzega spełnienie świadczenia w walucie obcej. Jeżeli więc ustalono wysokość świadczenia w walucie obcej, ale nie zastrzeżono, że w tej samej walucie musi być zapłacone, to dłużnik może zapłacić w złotych, dokonując przeliczenia według średniego kursu ogłaszanego przez NBP na dzień wymagalności świadczenia. Jeżeli dłużnik pozostaje w zwłoce z zapłatą, wierzyciel może żądać (oprócz odsetek) zapłaty świadczenia przeliczonego zgodnie ze średnim kursem ogłaszanym przez NBP z dnia, w którym dłużnik dokona zapłaty.
Z art. 300 k.p. wynika, że przepisy k.c. mają zastosowanie do stosunków pracy, jeżeli dana kwestia nie jest uregulowana w k.p. i jeżeli dany przepis k.c. nie jest sprzeczny z zasadami prawa pracy. Kodeks pracy nie przesądza, w jakiej walucie ma być wypłacane wynagrodzenia za pracę. Pozostaje więc tylko kwestia zgodności ustalenia go w walucie obcej z zasadami prawa pracy. Moim zdaniem bardzo trudno byłoby doszukać się takiej zasady prawa pracy, z którą sprzeczne byłoby stosowanie art. 358 k.c. do stosunków wynikających z umów o pracę.
Pracodawcy mogą zatem określać wynagrodzenie za pracę w obcej walucie. Mogą oni również dokonywać wypłaty pensji w obcym pieniądzu. Jeżeli wynagrodzenie miałoby być płacone w obcej walucie, umowa o pracę musi je w takiej walucie określać, a ponadto zastrzegać, że zapłata musi nastąpić również w tej walucie.
Jednak określenie wysokości wynagrodzenia w walucie obcej może powodować wiele problemów, np. może wymagać uprzedniej zmiany regulaminu wynagradzania. Ponadto przy niższych wynagrodzeniach wystąpi problem porównania kwoty wypłacanej w walucie obcej z kwotą minimalnego wynagrodzenia. Przepisy nie regulują, według jakiego kursu robić porównanie. Wreszcie powstaje kwestia ustalenia wysokości składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczek na podatek dochodowy od kwot ustalonych w obcym pieniądzu.