Mimo że wynagrodzenie pracownika podlega szczególnej ochronie, pracodawca może dokonywać z niego określonych potrąceń nawet bez zgody pracownika. Kodeks pracy określa jednak wyczerpująco rodzaje takich potrąceń oraz ich maksymalną wysokość.
Ustawodawca, aby ograniczyć pracodawcy swobodę w dysponowaniu pensją pracownika, wymienia typy potrąceń, do których pracodawca nie musi mieć zgody swojego podwładnego.
Są to:
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
• kary pieniężne za nieprzestrzeganie przepisów bhp lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy.
Ponadto z wynagrodzenia za pracę bez zgody pracownika pracodawca może potracić w pełnej wysokości kwoty wypłacone w poprzednim terminie płatności, za okres nieobecności w pracy, za który pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia.
W innych sytuacjach, aby pracodawca mógł uszczuplić pensję pracownika, jego zgoda jest niezbędna.