Gminy przy sporządzaniu rocznego planu potrzeb w zakresie prac społecznie użytecznych powinny od przyszłego roku uwzględniać te, które będą wykonywane na rzecz opiekunów osób niepełnosprawnych.
Taką zmianę przewiduje projekt rozporządzenia ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie organizowania prac społecznie użytecznych. Zgodnie z przepisami ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1065 ze zm.) jest to forma wsparcia skierowana do osób bezrobotnych, które nie mają prawa do zasiłku i korzystają ze świadczeń pomocy społecznej oraz takich, które realizują kontrakt socjalny, uczestniczą w indywidualnym programie usamodzielniania lub zatrudnienia socjalnego. Prace społecznie użyteczne są organizowane przez gminę w jednostkach pomocy społecznej, organizacjach i instytucjach zajmujących się pomocą charytatywną lub działalnością na rzecz lokalnych społeczności. Dodatkowo od 1 lipca br. w ramach realizacji rządowego programu „Za życiem”, prace społecznie użyteczne mogą być świadczone również na rzecz opiekunów osób niepełnosprawnych w taki sposób, że bezrobotni wspierają ich w wykonywaniu codziennych obowiązków domowych.
To właśnie w związku z tą zmianą konieczne jest wydanie nowego rozporządzenia, które będzie określać zasady organizacji takich prac. Projekt zakłada, że tak jak do tej pory gmina będzie do 31 stycznia każdego roku przygotowywać roczny plan zapotrzebowania na wykonywanie prac społecznie użytecznych. Musi w nim określić m.in. ich rodzaj, liczbę godzin oraz miejsca, w których będą świadczone, w tym na rzecz opiekunów osób niepełnosprawnych. Taki plan trzeba potem przekazać do kierownika ośrodka pomocy społecznej oraz starosty. Następnie powiat będzie podpisywał z gminą porozumienie dotyczące prac społecznie użytecznych, a kierownik ośrodka wyśle do powiatowego urzędu pracy listę osób, które mogą je wykonywać. W przypadku czynności wykonywanych u opiekunów porozumienie powinno określać zakres obowiązków bezrobotnego, przy czym nie będą one mogły obejmować bezpośredniej opieki nad osobą niepełnosprawną, jej pielęgnacją czy podawania leków. Ponadto opiekunowie będą mieli obowiązek powiadomienia swojego samorządu, jeśli bezrobotny, np. nie zgłosi się do wykonywania lub nie podejmie prac społecznie użytecznych, a ten niezwłocznie poinformuje o tym starostę.
Nowe przepisy mają wejść w życie od 1 stycznia 2018 r., bo od tego dnia przestanie obowiązywać dotychczasowe rozporządzenie regulujące zasady organizacji tego instrumentu aktywizacji. Aby było to możliwe, resort rodziny wyznaczył bardzo krótki – zaledwie dwudniowy termin na konsultacje projektu.
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu rozporządzenia