Jeśli prace tożsame pod względem rodzaju kwalifikacji wymaganych do ich wykonywania różnią się w zakresie ilości i jakości, to wówczas nie są pracami jednakowymi w rozumieniu kodeksu pracy.
ORZECZENIE
Po rozwiązaniu umowy o pracę zwolniony pracownik domagał się zasądzenia od byłego pracodawcy odszkodowania za naruszenie przez niego zasady równego traktowania. Argumentował, że jego wynagrodzenie kształtowało się na niższym poziomie od tego, jakie otrzymywał inny pracownik zatrudniony w tym samym charakterze. Zgodnie z art. 183c par. 1 kodeksu pracy, pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości.
Sąd I instancji oddalił powództwo. W jego ocenie pracodawca wykazał, że różnicując wynagrodzenie tych osób, kierował się tylko obiektywnymi przesłankami. Powód wniósł apelację, którą sąd II instancji oddalił. Wówczas wniósł skargę kasacyjną.
Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, że jednakowa praca i praca o jednakowej wartości są dwoma odrębnymi pojęciami, których nie należy łączyć ani stosować zamiennie. Prace jednakowe są takie same pod względem rodzaju, kwalifikacji koniecznych do ich wykonywania, warunków, w jakich są świadczone, a także - ilości i jakości.
Natomiast prace o jednakowej wartości są rodzajowo różne, ale na tyle podobne, aby porównywać je, stosując kryteria określone w art. 183c par. 3 k.p. Do kryteriów tych należy przede wszystkim posiadanie przez pracowników kwalifikacji, które albo są potwierdzone dokumentami przewidzianymi w odrębnych przepisach, albo wynikają z praktyki i doświadczenia zawodowego. Uzupełniającym elementem jest odpowiedzialność rozumiana jako rodzaj i skala negatywnych konsekwencji w postaci zagrożenia dla życia i zdrowia lub mienia albo sankcji karnych, dyscyplinarnych czy odszkodowawczych, jakie mogą spotkać pracownika w przypadku niewłaściwego wykonywania obowiązków. Przesłanką wartościowania pracy jest wreszcie towarzyszący jej świadczeniu wysiłek fizyczny i psychiczny, mierzony ilością wydatkowanej energii i stresu. Wszystkie te kryteria powinny być analizowane łącznie.
Jeśli w strukturze organizacyjnej pracodawcy występują stanowiska, na których świadczona jest jednakowa praca, czyli taka sama pod względem rodzaju, kwalifikacji wymaganych do jej wykonywania, a także ilości i jakości, to nie zachodzi konieczność porównywania prac różniących się rodzajowo w celu wyselekcjonowania takich, które można uznać za prace o jednakowej wartości.
Trzeba jednak podkreślić, że prace tożsame pod względem rodzaju kwalifikacji wymaganych do ich wykonywania mogą różnić się co do ilości i jakości, a wówczas nie są pracami jednakowymi w rozumieniu art. 183c par. 1 k.p. Są to bowiem podstawowe kryteria oceny pracy dla potrzeb ustalania wynagrodzenia Nie wykonując pracy jednakowej pod względem ilościowym i jakościowym z tą, jaką świadczył inny pracownik, powód nie mógł domagać się od pracodawcy jednakowego wynagrodzenia. Z tych względów skarga kasacyjna została oddalona.
Sygn. akt II PK 27/08