Osoba, która sprawuje opiekę nad dorosłym niepełnosprawnym, a pozostaje z nim w związku małżeńskim, nie otrzymuje świadczenia pielęgnacyjnego. Niektóre gminy jednak go wypłacają.
Krąg osób uprawnionych do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego został powiększony na mocy dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego (P 27/07 oraz P 41/07). Prawo do tego dodatku w wysokości 420 zł, oprócz matki, ojca i opiekuna faktycznego niepełnosprawnego dziecka, otrzymali także rodzice zastępczy spokrewnieni z niepełnosprawnym dzieckiem. Mają go również osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny, a nie podejmują pracy ze względu na konieczność sprawowania opieki nad innym niż dziecko niepełnosprawnym członkiem rodziny.
Ośrodki pomocy społecznej miały początkowo problemy z określeniem, czyj skład rodziny jest brany pod uwagę do obliczania kryterium dochodowego, które musi być spełnione do otrzymania świadczenia.
Kolejny problem związany z ustalaniem, komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego (P27/07). Dał on prawo do tego świadczenia, np. żonie na niepełnosprawnego męża, jednak niezmieniony został art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2006 r. nr 139, poz. 992), który stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim.
- Obserwujemy duże zainteresowanie osób, które dzięki wyrokowi Trybunału mogą ubiegać się o świadczenie pielęgnacyjne. Jednak większość wniosków, dotyczących osób sprawujących opiekę nad inną niż dziecko osobą niepełnosprawną, musieliśmy załatwiać odmownie właśnie ze względu na zastrzeżenie w ustawie - mówi Dariusz Nowicki, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Grudziądzu.
Jego zdaniem, decyzja Trybunału powinna spowodować takie zmiany w przepisach, żeby jak największa liczba osób mogła z niego skorzystać.
Również Janina Szumlicz, zastępca dyrektora Departamentu Świadczeń Rodzinnych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, potwierdza, że wiążąca jest interpretacja wynikająca z obowiązującej ustawy.
Część gmin przyznaje jednak świadczenie pielęgnacyjne, gdy występuje o nie żona na opiekę nad niepełnosprawnym mężem.
- W naszych decyzjach, które dotyczyły pozytywnego rozpatrzenia wniosku, powoływaliśmy się bezpośrednio na wyrok Trybunału Konstytucyjnego - mówi Wanda Niebrzegowska, kierownik działu świadczeń rodzinnych Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Kielcach.