Posiadający gospodarstwa poniżej 6 hektarów przeliczeniowych nadal nie będą płacić składek na ubezpieczenie zdrowotne. Ich zobowiązania ureguluje KRUS. Do konsultacji społecznych trafił projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie składek na ubezpieczenie zdrowotne rolników, ich domowników oraz osób pobierających emeryturę lub rentę rolniczą.
To obecnie obowiązujące traci moc z końcem tego roku. Dokument ten określa, że wymiar składek na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących działy specjalne oraz dodatkowo prowadzące gospodarstwa będzie ustalany na podstawie ewidencji prowadzonej przez KRUS. Wysokość miesięcznej składki dla tej grupy rolników będzie wynosić złotówkę za każdą osobę, mnożoną przez każdy hektar przeliczeniowy użytków rolnych w takim gospodarstwie. Przy czym w obejściach o powierzchni poniżej 1 ha przeliczeniowego danina na zdrowie będzie wynosić 1 zł. W przypadku rolników ubezpieczonych w KRUS, mających gospodarstwa o powierzchni poniżej 6 ha przeliczeniowych, składkę zdrowotną opłaca KRUS.
– To polityczna proteza specjalnie przygotowana dla rolników, która ma umożliwić PiS wygranie wyborów w kolejnej kadencji. W systemie pracowniczym ubezpieczony musi płacić na zdrowie od każdego zarobionego złotego z każdego tytułu. Zaś część rolników ubezpieczonych w KRUS jest całkowicie zwolniona z obowiązku płacenia jakichkolwiek składek do systemu, w zamian uzyskując darmową opiekę medyczną – zauważa prof. Katarzyna Duczkowska-Małysz ze Szkoły Głównej Handlowej, była wiceminister rolnictwa.
Projekt rozporządzenia w sposób precyzyjny określa wymiar składek na ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących wyłącznie działy specjalne. W tym przypadku podstawą jest oświadczenie rolnika o rodzaju i rozmiarze prowadzonego działu specjalnego. Dodatkowo zainteresowany musi określić przewidywaną kwotę dochodu. Ale na oświadczeniu się nie kończy. Rolnik jest zobowiązany dostarczyć do KRUS odpis decyzji naczelnika urzędu skarbowego wydanej na podstawie deklaracji o rodzajach i rozmiarach prowadzonej działalności. Kwota przewidywanego dochodu powinna być zgodna z wysokością dochodu ustaloną w decyzji. W przypadku gdy planowany dochód jest niższy niż ten wskazany w decyzji, rolnik musi zapłacić składkę od wyższej wielkości wskazanej przez fiskusa. Tylko jeśli urząd skarbowy nie wydał decyzji, zainteresowany może opłacić składki na podstawie swoich szacunków.
Projekt rozporządzenia reguluje także kwestię podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób pobierających renty i emerytury z KRUS. W takim przypadku danina na rzecz zdrowia wynosi 9 proc. podstawy jej wymiaru.
Taka sytuacja to efekt wniosku rzecznika praw obywatelskich, który zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego zasady opłacania składek zdrowotnych przez ubezpieczonych w KRUS. Sędziowie w wyroku z 26 października 2010 r. (sygn. akt K 58/07, Dz.U. nr 205, poz. 1363) uznali, że budżet państwa nie może płacić do NFZ za wszystkich rolników bez względu na ich dochody. Rząd na przygotowanie nowych rozwiązań miał czas do lutego 2012 r. Nic w tej sprawie jednak nie zrobił. Kiedy pojawiła się groźba, że rolnicy stracą prawo do świadczeń, pojawiło się rozwiązanie, które miało być tymczasowe i obowiązywać tylko do końca 2012 r. obowiązuje do dziś.
Etap legislacyjny
Projekt skierowany do konsultacji