PIP nie zawsze musi oceniać warunków panujących na terenie zakładu pod kątem pracowników z uszczerbkiem na zdrowiu. Tego typu działań nie podejmie, gdy pracują oni zdalnie.
Takiej odpowiedzi Państwowa Inspekcja Pracy udzieliła na pytanie skierowane przez firmę należącą do Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych. Zatrudnia ona pracowników z dysfunkcjami zdrowotnymi, w tym również narządu ruchu, którzy poruszają się na wózkach inwalidzkich. Nie przebywają oni jednak na terenie zakładu, gdyż pracują na telepracy. Firma miała jednak wątpliwości, jak w takiej sytuacji należy interpretować art. 67 kodeksu pracy, który stanowi, że pracodawca umożliwia telepracownikowi na zasadach przyjętych dla ogółu pracowników przebywanie na terenie zakładu pracy, kontaktowanie się z innymi zatrudnionymi oraz korzystanie z urządzeń i pomieszczeń pracodawców. Zdaniem przedsiębiorcy zastosowanie tego przepisu w przypadku jego telepracowników oznaczałoby konieczność m.in. przebudowy budynku, wyposażenia go w windę i poszerzenia wszystkich drzwi, mimo że osoby niepełnosprawne w ogóle nie pojawiają się w zakładzie pracy.
Firma zwróciła się więc do PIP o wyjaśnienie, jak w jej przypadku stosować art. 67 k.p.
Inspekcja informuje, że zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm., dalej: ustawa rehabilitacyjna) dopuszcza się możliwość zatrudniania osób zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w formie telepracy u pracodawców niezapewniających warunków pracy chronionej. Inspekcja zwraca przy tym uwagę, że art. 67 k.p. w zakresie umożliwienia telepracownikowi przebywania na terenie zakładu nie przewiduje odstępstw od tej reguły. Jednocześnie obiekty, w których osób niepełnosprawnych, nie zatrudnia się na normalnych zasadach (tj. stacjonarnie) nie podlegają ocenie inspektorów pracy pod kątem dostosowania ich do potrzeb tych osób, zwłaszcza z uwzględnieniem ich dysfunkcji zdrowotnych. Jeśli więc tak jak wskazuje pracodawca, osoby niepełnosprawne nigdy nie przebywają na terenie siedziby firmy, jej ocena przez PIP nie będzie przeprowadzana.
PIP zwraca jednak uwagę, że poza regulacjami prawa pracy równolegle pracodawcę obowiązują przepisy budowlane. Przywołuje przy tym par. 16 ust. 2 rozporządzenia ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1422). Zakłada on, że w budynkach użyteczności publicznej, do których należą np. obiekty biurowe i socjalne, konieczne jest zapewnienie przynajmniej jednego dojścia dla niepełnosprawnych pozwalającego im na dostęp do całego budynku lub jego części, z których korzystają.
Przy czym zawierając umowę o pracę w formie telepracy z osobą niepełnosprawną, należy pamiętać o ograniczeniach dotyczących treści takiego stosunku pracy wynikających z ustawy rehabilitacyjnej. Jej przepisy ograniczają czas pracy osoby ze znacznym i umiarkowanym stopniem dysfunkcji zdrowotnej do siedmiu godzin na dobę i 35 tygodniowo oraz nie pozwalają na ich zatrudnianie w porze nocnej i godzinach nadliczbowych. Ewentualne odstępstwa od tej zasady są dopuszczalne na wniosek pracownika, przy jednoczesnym uzyskaniu pozytywnej opinii lekarza medycyny pracy.
