Jak napisano w uzasadnieniu, "celem proponowanych przepisów jest wsparcie członków Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość RP, którzy z powodu wieku, choroby bądź niepełnosprawności, nie mogąc samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, przebywają bądź ubiegają się o przyjęcie do domu pomocy społecznej".
Korpus Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej liczy ponad 9 tys. osób. To honorowa wspólnota żołnierska, w skład której wchodzą osoby, które uzyskały uprawnienia kombatanckie z tytułu walki z bronią w ręku o niepodległość Polski.
Według założeń projektu dokumentem uprawniającym do ubiegania się o zwolnienie z ponoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej będzie decyzja o przyznaniu uprawnień kombatanckich, zaświadczenie o uprawnieniach kombatanckich lub legitymacja członka Korpusu Weteranów.
W rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego szefowa resortu, rodziny, pracy o polityki społecznej Elżbieta Rafalska powiedziała, że zwolnienie z opłat weteranów jest wyrazem uznania dla nich. "Dla powstańców warszawskich ma to istotne znaczenie (...) ich sytuacja jest złożona, są to osoby bardzo schorowane, o których powinniśmy pamiętać przez cały rok a nie tylko dziś" - mówiła.
Z kolei uzasadnieniu projektu napisano, że nowela "będzie miała zastosowanie do osób najbardziej zasłużonych dla Rzeczypospolitej Polskiej, które narażając własne życie i zdrowie walczyły zbrojnie o jej niepodległość i suwerenność. Są to osoby, które, w odróżnieniu od pozostałych osób uprawnionych, wymienionych w ustawie o kombatantach oraz niektórych osobach, będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, brały czynny udział w wojnach, działaniach wojennych i powstaniach narodowych".
W rządowej propozycji powołano się na wyrok TK z 2004. Trybunał orzekł wtedy, że "specjalna opieka państwa nad weteranami walk o niepodległość, a zwłaszcza inwalidami wojennymi, musi odróżniać się pod względem zakresu świadczeń opiekuńczych, ich jakości i trwałości od tego rodzaju świadczeń na rzecz innych grup społecznych".
"Przywileje dla weteranów i inwalidów stanowią konstytucyjnie dopuszczone odstępstwo od zasady równości ze względu na szczególną wartość konstytucyjną, którą jest udział w walce o niepodległość. (…) Godność i honor weteranów walk o niepodległość wymagają, by ustawodawca przywiązywał znaczenie do deklaracji zawartych w rozdziale I Konstytucji, a zwłaszcza do obietnic zawartych w art. 19 Konstytucji” - orzekł TK.
Projekt o pomocy dla uczestników powstania warszawskiego złożyła w Sejmie także Platforma Obywatelska. Politycy PO zaapelowali pod koniec lipca do marszałka Sejmu i wszystkich sił politycznych, aby Sejm na najbliższym posiedzeniu we wrześniu zajął się tym projektem.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami mieszkaniec domu pomocy społecznej ponosi opłatę za pobyt w nim wysokości nie przekraczającej 70 proc. swojego dochodu.
Według projektu ustawa miałaby wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.