Zatrudnienie w tej formie oznacza możliwość korzystania z wielu przywilejów kodeksu pracy i innych regulacji dotyczących etatowych pracowników. Czasem jednak trudno ustalić, kto z trzech stron układu agencja – pracownik – użytkownik odpowiada za konkretne zobowiązania.

1. Czy związki zablokują przyjęcie pracownika

Wiem, że mój zakład pracy planuje zatrudnić pracowników tymczasowych. Dowiedziałem się, że najpierw konieczne są konsultacje ze związkami zawodowymi. Czy mogą zablokować ten pomysł pracodawcy?

NIE

Nie. Pracodawca użytkownik, który szuka pracowników tymczasowych, zobowiązany jest jedynie do poinformowania organizacji związkowych działających w jego zakładzie pracy o takim zamiarze. Nie musi tego pomysłu konsultować ani zawierać porozumień w tej kwestii. Informacja powinna dotyczyć:

● rodzaju pracy, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu,

● wymaganych kwalifikacji i umiejętności na tym stanowisku,

● przewidywanego okresu zatrudnienia,

● wymiaru czasu pracy,

● miejsca wykonywania pracy tymczasowej.

Podstawa prawna

Art. 9, art. 23 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

Art. 24125a ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).

2. Czy za pośrednictwo trzeba zapłacić

Chciałbym zgłosić swoją kandydaturę do agencji pracy tymczasowej. Obawiam się jednak, że będę musiał zapłacić za znalezienie pracy – wiem, że są takie praktyki. Czy muszę się liczyć z dużymi kosztami?

NIE

Agencja zatrudnienia nie ma prawa pobierać pieniędzy od osób, dla których poszukuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub którym udziela pomocy w wyborze odpowiedniego zawodu i miejsca zatrudnienia. Jedynie wysyłając pracownika za granicę, agencja może pobrać niewielkie kwoty, które pokryją realnie poniesione przez nią koszty związane z:

● dojazdem i powrotem osoby skierowanej do pracy,

● wydaniem wizy,

● badaniami lekarskimi,

● tłumaczeniem dokumentów.

Podstawa prawna

Art. 19d, art. 85 ust. 2 pkt 7 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. 2016 poz. 645).

3. Czy rośnie mój staż do emerytury

Mam 56 lat, jestem bez zatrudnienia. Chciałbym szukać szczęścia w pracy tymczasowej. Czy okres, przez który będę pracownikiem tymczasowym, będzie wliczony do mojego stażu pracy i będę miał za ten czas opłacane składki na emeryturę?

TAK

Zatrudnienie przez agencję pracy tymczasowej liczy się przy ustalaniu wysokości przyszłej emerytury. Ma wpływ zarówno na staż pracy, jak i kwotę uskładanych na kontach emerytalnych (w ZUS i ew. w OFE) pieniędzy. Zatrudnienie w agencji pracy tymczasowej odbywa się na podstawie umów o pracę na czas określony lub na podstawie umów cywilnoprawnych – w szczególności zlecenia. Od obu tych kontraktów składki ubezpieczeniowe trzeba opłacać obligatoryjnie. Bezpośrednie przelewy pochodzą od agencji pracy tymczasowej, bo to ona jest stroną umowy z pracownikiem i bezpośrednim jego pracodawcą.

Podstawa prawna

Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).

4. Czy będę miał bezpłatne leczenie

Podjąłem pracę tymczasową, ale nie mam pewności, co się stanie, gdy się rozchoruję. Czy będę mógł korzystać bezpłatnie z publicznej służby zdrowia i czy dostanę pieniądze za czas zwolnienia lekarskiego?

TAK

Agencja pracy tymczasowej zobowiązana jest do opłacania za zatrudnianych pracowników wszelkich należnych składek. Wśród należności na ubezpieczenie społeczne są to składki na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe (dotyczące ewentualnych wypadków przy pracy lub w drodze do i z pracy). Bezpłatne świadczenia publicznej służby zdrowia zapewnia ubezpieczenie zdrowotne, obowiązkowe zarówno od umów o pracę, jak i od zleceń. Należy jednak pamiętać, że prawo do pieniędzy za czas zwolnienia lekarskiego przysługuje dopiero po miesiącu pracy, a prawo do świadczeń lekarskich ustaje po miesiącu od zakończenia pracy.

Podstawa prawna

Art. 6 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 963 ze zm.).

Art. 2 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1793 ze zm.).

5. Czy trzecia umowa musi być stała

Korzystam z pośrednictwa agencji pracy tymczasowej, podpisałam już czwartą umowę. Czy nie powinno być tak, że dostanę wreszcie umowę na czas nieokreślony?

NIE

Do umów zawieranych przez pracowników z agencjami pracy tymczasowej nie stosuje się przepisów uznających trzecią umowę terminową za umowę na czas nieokreślony. Jest to w końcu, zgodnie z nazwą, praca tymczasowa. Limit liczby umów terminowych dotyczy jedynie czasu świadczenia pracy dla jednego pracodawcy użytkownika. Przepisy przewidują, że w okresie 36 kolejnych miesięcy agencja pracy tymczasowej może skierować tego samego pracownika do tego samego pracodawcy tylko na 18 miesięcy (półtora roku w ciągu trzech lat). Po przekroczeniu tego okresu ten sam pracownik tymczasowy może być ponownie skierowany do tego samego pracodawcy po upływie 36 miesięcy (trzech lat).

Podstawa prawna

Art. 20–21 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

Art. 251 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).

6. Czy praca tymczasowa odbiera szansę na etat

Nie mogę znaleźć stałej pracy. Zastanawiam się nad tymczasowym zajęciem za pośrednictwem agencji. Pomyślałem, że może tą drogą znajdę zajęcie na stałe. Jednak ta agencja, która działa w moim mieście, sprzeciwia się dogadywaniu się pracowników tymczasowych z pracodawcami. Czy agencja może stawiać takie warunki?

NIE

A jeśli to robi, działa niezgodnie z prawem. Nawet jeśli zapis zakazujący kontaktów w sprawie późniejszego zatrudnienia znajdzie się w umowie pracownika z agencją, nie ma on mocy. Nie ma żadnych prawnych przeszkód, by pracownik tymczasowy po wygaśnięciu kontraktu z agencją zawarł umowę bezpośrednio z pracodawcą użytkownikiem. I firmy korzystają z tej możliwości. Chętniej zatrudniają na stałe sprawdzone osoby, które już znają specyfikę zakładu, przeszły przeszkolenie, nabyły potrzebne umiejętności i dobrze radzą sobie z powierzonymi zadaniami. Z drugiej strony pracodawca użytkownik jest nawet zobowiązany do informowania pracowników tymczasowych, że pojawiły się wolne stanowiska pracy.

Podstawa prawna

Art. 12, art. 23 ust. 3 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

7. Czy agencja pokryje koszty podróży służbowej

Podjąłem pracę tymczasową, a mój kontrakt przewiduje trzy podróże służbowe w ciągu miesiąca. Sądziłem, że zapłaci za to zakład, dla którego pracuję, ale dowiedziałem się, że mam się rozliczyć z agencją pracy tymczasowej. Czy słusznie?

TAK

Zasadą jest, że to agencja ponosi tego rodzaju koszty. Jednak w umowie między agencją pracy tymczasowej i pracodawcą użytkownikiem strony mogą uzgodnić na piśmie zakres przejęcia przez pracodawcę użytkownika obowiązku pracodawcy dotyczącego wypłacania należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową. Wtedy pracodawca użytkownik przejmuje obowiązek pokrywania tych kosztów. Najwyraźniej jednak w opisanym przypadku takiej umowy nie było.

Podstawa prawna

Art. 9 ust. 3 pkt 3 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

8. Czy to zakład organizuje szkolenia bhp

Przyjąłem do firmy kilka osób z agencji pracy tymczasowej. Tylko na lato, do prac sezonowych. Agencja wysłała pracowników na badania lekarskie, ale szkolenie bhp zorganizować mam ja. Czy słusznie?

TAK

Pracodawca użytkownik, ponieważ to jego zakład jest miejscem wykonywania zadań, jest zobowiązany do przeprowadzenia szkolenia bhp. On też dokonuje oceny ryzyka zawodowego oraz informuje o tym zatrudnionych. Dodatkowo dostarcza pracownikowi tymczasowemu odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej, zapewnia napoje i posiłki profilaktyczne. Generalną zasadą jest w tym przypadku, że to pracodawca użytkownik ma obowiązki dotyczące zorganizowania stanowiska dla pracownika tymczasowego. Dobrą praktyką i obowiązkiem ustawowym jest, że agencja pracy tymczasowej i pracodawca użytkownik uzgadniają na piśmie zakres obowiązków dotyczących bhp oraz ich podział między firmami.

Podstawa prawna

Art. 9 ust. 2a, art. 14 ust. 1 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

9. Kto płaci za badania pracowników

Chcę przyjąć do firmy dwoje pracowników sezonowych. Znajdzie mi ich agencja pracy tymczasowej. Czy będę musiał wysłać tych ludzi na wstępne badania lekarskie i za nie zapłacić?

NIE

Przepisy kodeksu pracy wyraźnie mówią, że wstępnym badaniom lekarskim podlegają osoby przyjmowane do pracy, a zorganizowanie i opłacenie tych badań należy do obowiązków pracodawcy. Pracodawcą, w odniesieniu do pracowników tymczasowych, jest agencja, na niej więc ciążą wspomniane obowiązki. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by było inaczej – na badania może kierować pracodawca użytkownik, ale to już kwestia zapisów w umowie między agencją a użytkownikiem.

Podstawa prawna

Art. 14 ust. 1 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

Art. 229 par. 1 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).

10. Czy dostanę zasiłek macierzyński

Od roku jestem zatrudniona w agencji pracy tymczasowej na kolejnych, dłuższych lub krótszych umowach. Obecny kontrakt mam do końca wakacji. Tymczasem zaszłam w ciążę. Czy będę miała prawo do zasiłku macierzyńskiego po porodzie?

TAK

Najnowsze zmiany w przepisach dotyczących pracy tymczasowej zwiększyły ochronę kobiet w ciąży, które korzystają z tej formy zatrudnienia. Ich umowy są z automatu przedłużane do dnia porodu, jeśli dzień zakończenia kontraktu przypada po upływie trzeciego miesiąca ciąży. To pozwala na uzyskanie zasiłku macierzyńskiego (po spełnieniu wszystkich koniecznych warunków). ⒸⓅ

Potencjał branży pracy tymczasowej

Podstawa prawna

Art. 20 ust. 9 ustawy z 9 lipca 2003 r. o zatrudnianiu pracowników tymczasowych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 360 ze zm.).

Art. 177 par. 3 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.).