Producent i sprzedawca armatury kuchennej prowadzi swoją działalność w małej wsi. Do wykonywania pracy na rzecz spółki zatrudnia pracowników z innych miejscowości, położonych od kilkunastu do kilkudziesięciu kilometrów od siedziby firmy. Dojazd tam nie jest możliwy środkami komunikacji publicznej. Pracownikom pozostaje więc właściwie tylko przyjazd własnym autem.
Dlatego firma postanowiła zwracać część kosztów dojazdu samochodem prywatnym, na podstawie zapisów w regulaminie wynagradzania oraz odrębnej umowy z pracownikiem. Świadczenie to ma zamiar traktować jako przychód ze stosunku pracy.
W związku z powyższym przedsiębiorca zadał organowi rentowemu pytanie, czy kwota częściowego zwrotu kosztów dojazdu własnym samochodem do zakładu pracy przez pracownika, stanowiąca jego przychód, będzie stanowiła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
W opinii wnioskodawcy suma ta będzie wyłączona w oparciu o par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne lub rentowe (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 2236). Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru składek nie stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
W jego ocenie, pojęcie „korzyści materialne” nie może zostać ograniczone jedynie do ekwiwalentów niepieniężnych, gdyż każda forma świadczenia, w tym także zwrot środków za przejazdy, mieści się w tej definicji. Argumentował przy tym, że wypłacana pracownikom kwota nie powiększy ich majątku, jest to jedynie zwrot kosztów, jakie muszą ponieść w związku z koniecznością terminowego dojazdu własnym transportem do zakładu pracy.
Z kolei ograniczenie pojęcia „środki lokomocji” jedynie do komunikacji publicznej lub transportu zapewnionego przez pracodawcę, w opinii wnioskodawcy, byłoby nieuprawnionym zawężeniem. Zdaniem przedsiębiorcy nie bez znaczenia powinien pozostać fakt, iż nie ma on technicznej możliwości zapewnienia pracownikom refundacji zakupu biletów komunikacji publicznej, gdyż takowa w tym rejonie nie istnieje.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku miał jednak odmienne zdanie. W uzasadnieniu zwrócił uwagę, że zgodnie z treścią par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia nie każde świadczenie może korzystać z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. A już na pewno nie przychody, które przybierają postać pieniężną. Natomiast z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że jego pracownicy będą otrzymywać właśnie tego typu ekwiwalent. Dlatego w ocenie organu częściowy zwrot kosztów dojazdu własnym autem do zakładu pracy, jako świadczenie o charakterze pieniężnym, nie może korzystać z wyłączenia.
ORZECZNICTWO
Decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku z 19 kwietnia 2017 r., DI/100000/43/449/2017.