Jeśli były zakład pracy chronionej (ZPChr), który prowadzi zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON), zawiązuje z innymi przedsiębiorstwami spółkę kapitałową, to nowy podmiot nie może przejąć tego uprawnienia.

Tak wynika z interpretacji indywidualnej wydanej przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (DW.050.1.2016.IGR). Dotyczy ona firmy, która przeszła z chronionego na otwarty rynek pracy, ale zachowała możliwość prowadzenia ZFRON na podstawie art. 33 ust. 7b ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem pracodawca, który po utracie statusu ZPChr zatrudnia minimum 15 osób w przeliczeniu na pełne etaty i osiąga 25 proc. wskaźnik pracowników niepełnosprawnych, może kontynuować działalność ZFRON i wykorzystywać środki wcześniej na nim zgromadzone. Teraz firma ma przejść restrukturyzację polegającą na połączeniu z innymi spółkami w jedną spółkę z o.o. W związku z tą zmianą powstała wątpliwość, czy nowy podmiot zachowa uprawnienie do ZFRON, jeśli dalej będzie osiągać stan zatrudnienia wskazany w art. 33 ust. 7b.
PFRON wskazuje, że takie prawo jej nie przysługuje. Przypomina, że art. 33 ust. 7 przewiduje, że w przypadku likwidacji, upadłości, wykreślenia z ewidencji działalności gospodarczej ZPChr lub też utraty tego statusu niewykorzystane środki ZFRON podlegają niezwłocznej wpłacie do PFRON. Od tej reguły są jednak wyjątki przewidziane w art. 33 ust. 7b oraz ust. 8. Przepis ten jest związany z sytuacją następstwa prawnego, bo zakłada, że pieniędzy nie trzeba zwracać, jeśli likwidacja firmy następuje w związku z przejęciem przez inny ZPChr lub w wyniku połączenia z przedsiębiorstwem o tym statusie. Zachowanie funduszu i jego pieniędzy ma więc zastosowanie tylko wtedy, gdy następca prawny prowadzi działalność na chronionym rynku pracy. Takie rozwiązanie nie jest możliwie w przypadku firmy, która zwróciła się o interpretację przepisów, bo przedstawiony przez nią stan faktyczny wskazuje, że nowa spółka nie ma statusu ZPChr. Jednocześnie to na niej będzie ciążył obowiązek zwrócenia w trybie art. 33 ust. 7 niewykorzystanych pieniędzy z ZFRON.
Ponadto PFRON zwraca uwagę, że w tej sprawie nie ma zastosowania art. 494 par. 2 kodeksu spółek handlowych (k.s.h.). Wprawdzie przepis ten mówi, że na spółkę przejmującą lub nowo zawiązaną przechodzą z dniem połączenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, które zostały przyznane podmiotowi przejmowanemu lub któremuś z tych łączących się, ale tylko wtedy, gdy ustawa lub decyzja nie stanowi inaczej. Taka okoliczność zachodzi właśnie w tym przypadku, bo art. 33 ust. 8 ustawy rehabilitacyjnej jest przepisem szczególnym wobec art. 494 par. 2 k.s.h.