Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej proponuje, aby spółdzielnie socjalne mające mniej niż 25 pracowników mogły udzielać obniżeń we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).
Zmianę przepisów w tym zakresie przewiduje projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach socjalnych. Obecnie jest tak, że na fundusz płacą pracodawcy, którzy nie mają 6-proc. wskaźnika pracowników z dysfunkcjami. Jednak należną z tego tytułu kwotę mogą obniżyć, jeśli zakupią produkty lub usługi od pracodawcy, który ma prawo do udzielania ulg. Zgodnie z art. 22 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2046 ze zm.) takie uprawnienie przysługuje pracodawcom, którzy spełniają dwa warunki. Pierwszym z nich jest zatrudnianie co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Natomiast drugi wymóg jest taki, aby 30 proc. osób miało znaczny stopień niepełnosprawności lub umiarkowany i jedno z wymienionych w przepisach schorzeń, np. epilepsję czy chorobę psychiczną.
Projekt nowelizacji zakłada zmianę w odniesieniu do pierwszego z tych warunków. Sprowadza się ona do tego, że prawo do udzielania ulg będą miały spółdzielnie socjalne mające mniej niż 25 zatrudnionych. Ta modyfikacja, która miałaby wejść w życie od 1 stycznia 2018 r., mogłaby pomagać spółdzielniom w pozyskiwaniu klientów. Możliwość wykorzystania ulgi jest bowiem istotną zachętą do zakupu produktów lub usług przez firmy, które muszą płacić na PFRON. Propozycja budzi jednak zastrzeżenia ze strony pracodawców.
– Uważamy, że wszystkie firmy powinny obowiązywać te same zasady udzielania ulg i żadna grupa nie powinna być faworyzowana – mówi Edyta Sieradzka, wiceprezes Ogólnopolskiej Bazy Pracodawców Osób Niepełnosprawnych.
Dodaje, że wiele przedsiębiorstw balansuje na granicy 25 etatów i podejmuje wysiłek, aby utrzymywać ten wskaźnik. Dlatego z ich punktu widzenia złagodzenie tego wymogu dla spółdzielni nie jest sprawiedliwym rozwiązaniem.
Również zdaniem Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych (POPON) wspomniana zmiana może naruszać zasadę równości podmiotów wobec prawa.
– Przykładem mogą być zakłady aktywności zawodowej, które jeśli nie zatrudniają co najmniej 25 pracowników, nie mogą udzielać ulg, mimo że mają wysokie wskaźniki osób ze schorzeniami specjalnymi. Ponadto małe spółdzielnie mogą sobie nie poradzić z procedurami formalnymi związanymi z wystawieniem obniżeń – wskazuje Adam Hadław, dyrektor ds. problematyki pracodawców POPON.
Etap legislacyjny
Konsultacje projektu ustawy
