Prawo do świadczenia mają pracownicy najemni, którzy pracując w krajach Unii Europejskiej regularnie opłacali tam składki ubezpieczeniowe.
Podstawowym aktem prawnym regulującym sprawy związane z uzyskaniem prawa do zasiłku jest ustawa z 20 kwietnia 2008 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 69, poz. 415 z późn. zm.). Mówi ona, że zasiłek z tytułu pozostawania bez pracy przysługuje osobie mającej status bezrobotnego, dla której nie ma propozycji odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, prac interwencyjnych lub robót publicznych. Do tego osoba ta w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania się w urzędzie pracy łącznie przez okres co najmniej 365 dni opłacała składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności lub współpracy, przy czym podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota wynosząca co najmniej równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę.
W myśl art. 67 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek i do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.Urz. (WE) L 149 z 5 lipca 1971 r. z późn. zm.; Dz.Urz. UE, polskie wydanie specjalne, rozdz. 5, t. 1 z późn. zm.) bezrobotny ubiegający się o świadczenia z tytułu bezrobocia ma prawo do uwzględnienia, w koniecznym zakresie, okresów ubezpieczenia lub zatrudnienia przebytych jako pracownik najemny, pod działaniem ustawodawstwa innych państw członkowskich UE, pozostałych państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Konfederacji Szwajcarskiej.
Co za tym idzie, okres prowadzenia działalności na własny rachunek przebyty w innym państwie członkowskim nie może być zaliczony do okresu uprawniającego do prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
- Zasadzie sumowania okresów ubezpieczenia podlegają wyłącznie okresy pracy wykonywanej w charakterze pracownika najemnego. Oznacza to, że okresy pracy za granicą na własny rachunek nie mogą być podstawą do nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych - mówi Wiesława Lipińska, rzecznik prasowy Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie.
Wiesława Lipińska przypomina, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność, mimo że podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, oraz że zgodnie z polskim ustawodawstwem okres prowadzenia tej działalności zaliczany jest do prawa do zasiłku dla bezrobotnych, nie może być uznana za pracownika najemnego.