Pobyt w sanatorium wiąże się dla kuracjusza z wydatkami. Ponosi on część kosztów związanych z wyżywieniem i zakwaterowaniem. Wydatki te nie są refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Pobyt w uzdrowisku trwa 21 dni.

Leczenie sanatoryjne (uzdrowiskowe) jest kontynuacją leczenia specjalistycznego lub szpitalnego. Jego celem jest rehabilitacja, leczenie chorób przewlekłych oraz szeroko pojęta profilaktyka.
Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe w sanatorium lub w szpitalu uzdrowiskowym wystawia lekarz tzw. ubezpieczenia zdrowotnego, czyli taki, który ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na świadczenie swoich usług w danym roku lub pracuje w placówce, która ma taką umowę. W przypadku konieczności kontynuowania leczenia w szpitalnym uzdrowisku, skierowanie może również wystawić lekarz zatrudniony w szpitalu, w którym pacjent był leczony (w takim przypadku skierowanie jest wystawiane nie później niż w dniu wypisania chorego ze szpitala). Do skierowania powinna być dołączona karta informacyjna, zawierająca niezbędne dane na temat przebiegu choroby.
Akceptacja NFZ
Wystawiając skierowanie na leczenie uzdrowiskowe lekarz kieruje się stanem zdrowia pacjenta, a także wskazaniami uzasadniającymi odbycie tego rodzaju kuracji. Lekarz, który je wystawił, powinien przesłać skierowanie do właściwego ze względu na zamieszkanie pacjenta oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia. Może to także zrobić sam zainteresowany. Na kopercie powinien znaleźć się dopisek „Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe”.
Skierowanie musi być zaakceptowane przez fundusz. Zasadność wysłania pacjenta na leczenie uzdrowiskowe potwierdza więc lekarz specjalista w dziedzinie balneoklimatologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji medycznej. Lekarz specjalista może dokonać zmiany kwalifikacji skierowania z leczenia sanatoryjno-uzdowiskowego na leczenie w szpitalu uzdrowiskowym (lub odwrotnie). Skierowanie powinno być rozpatrzone przez fundusz nie później niż 30 dni od daty wpłynięcia dokumentu do oddziału NFZ. Jedynie w uzasadnionych przypadkach (np. w celu uzupełnienia dokumentacji) termin ten może być przedłużony o kolejne 14 dni. O kolejności rozpatrywania skierowań na leczenie uzdrowiskowe decyduje data ich wpłynięcia do NFZ.
Odrzucenie wniosku
Jeżeli oddział funduszu nie potwierdzi skierowania z powodu np. braku miejsca w sanatorium, to pacjent automatycznie trafia na listę oczekujących. Musi być o tym poinformowany pisemnie. W zawiadomieniu powinna znajdować się również informacja o aktualnym miejscu na liście oczekujących i przewidywanym czasie wyjazdu do uzdrowiska.
Lekarz z funduszu ma prawo nie zaakceptować skierowania, gdy stwierdzi, że jest ono bezcelowe, a stan zdrowia pacjenta nie kwalifikuje go do korzystania z takiej formy leczenia. W takiej sytuacji oddział NFZ po prostu nie potwierdza przyjęcia skierowania i zwraca je bezpośrednio lekarzowi, który skierowanie wystawił. O odrzuceniu skierowania fundusz informuje również samego zainteresowanego. Od tej decyzji pacjent nie może się odwołać.
Wskazanie miejsca leczenia
W przypadku potwierdzenia skierowania, fundusz musi wskazać miejsce (ale nie konkretną miejscowość, tylko np. czy ma to być teren morski lub górski) oraz termin leczenia uzdrowiskowego. Jeżeli jednak stan zdrowia pacjenta uległ w między czasie pogorszeniu i wyjazd do uzdrowiska powinien zostać przyśpieszony, to o zmianie terminu wyjazdu na leczenie decyduje lekarz specjalista. Dokonuje on ponownej oceny skierowania.
Potwierdzenie terminu wyjazdu do uzdrowiska powinno trafić do pacjenta nie później niż 60 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia kuracji. Zaś sam pobyt trwa 21 dni.
Rezygnacja pacjenta
Pacjent ma prawo zrezygnować z wyjazdu do uzdrowiska. Przyznane skierowanie powinno zostać bezzwłocznie zwrócone do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania oddziału funduszu. Każda rezygnacja powinna być uzasadniona i właściwie udokumentowana w formie pisemnej. Oddział funduszu uznaje rezygnacje i zwrot skierowania za zasadny w sytuacji:
  •  wypadku losowego (np. śmierć członka rodziny)
  •  choroby ubezpieczonego
  •  braku możliwości uzyskania przez ubezpieczonego urlopu we wskazanym w skierowaniu terminie.
Jeżeli fundusz uzna, że przyczyny rezygnacji z wyjazdu są uzasadnione, wyznacza nowy termin wyjazdu do uzdrowiska. Natomiast w przypadku nieuzasadnionej rezygnacji bądź zwrócenia skierowania po terminie rozpoczęcia turnusu lub braku jego zwrotu, pacjent może ubiegać się o wyjazd do uzdrowiska dopiero po roku od daty proponowanego ale niewykorzystanego wyjazdu.
Odpłatności pacjenta
Chory skierowany na leczenie w szpitalu uzdrowiskowym ma w nim zagwarantowany bezpłatny pobyt (zakwaterowanie i wyżywienie). Dotyczy to także zabiegów i leków, które są zalecone przez lekarza. Musi jednak zapłacić za dojazd na miejsce kuracji. Jedynie osobom z dysfunkcją narządu ruchu, które nie mogą skorzystać z transportu publicznego (pociągu, autobusu), przysługuje bezpłatny przejazd do szpitala uzdrowiskowego (lub sanatorium) karetką pogotowia. Taka konieczność musi być jednak potwierdzona przez lekarza.
O ile pobyt chorego w szpitalu uzdrowiskowym jest bezpłatny, o tyle w przypadku wyjazdu do sanatorium chory musi liczyć się z dodatkowymi wydatkami. Pacjent płaci za przejazd do uzdrowiska oraz pokrywa część kosztów wyżywienia i zakwaterowania w sanatorium. Wysokość opłat uzależniona jest od terminu pobytu - niższe opłaty pobierane są od 1 października do 30 kwietnia, wyższe natomiast w pozostałych miesiącach roku. Ich wysokość jest dokładnie określona w rozporządzeniu ministra zdrowia z 6 kwietnia 2007 r. w sprawie leczenia uzdrowiskowego (Dz.U. nr 69, poz. 466).
Kosztów związanych z wyżywieniem i zakwaterowaniem w uzdrowiskach nie ponoszą dzieci i młodzież: Dotyczy to tych osób, które:
  •  nie ukończyły 18 roku życia,
  •  uczą się i nie ukończyły 26 lat,
  •  są niepełnosprawne w znacznym stopniu (bez ograniczenia wieku),
  •  są uprawnione do renty rodzinnej.
Wyjeżdżając na leczenie uzdrowiskowe osoby wyżej wymienione muszą mieć ze sobą ważną legitymację szkolną, studencką lub orzeczenie o niepełnosprawności w celu weryfikacji np. ich wieku lub stopnia niepełnosprawności. Fundusz nie płaci jednak za pobyt w sanatorium rodzica czy opiekuna dzieci.
Za okres pobytu na leczeniu uzdrowiskowym jest pobierana opłata miejscowa (tzw. opłata klimatyczna), której wysokość jest zróżnicowana w poszczególnych uzdrowiskach. Nie może ona być wyższa niż 3,20 zł dziennie. Opłat miejscowych nie pobiera się od osób przebywających na leczeniu szpitalnym.
Ważne!
Okres ważności skierowania wynosi 12 miesięcy od daty jego wystawienia. Po tym czasie odsyłane jest ono do lekarza, który je wystawiał, w celu ponownej weryfikacji. O utracie ważności skierowania oddział NFZ powiadamia pacjenta pisemnie
Sanatorium a praca
Aby wyjechać do sanatorium w terminie przewidzianym przez fundusz należy liczyć się z koniecznością wykorzystania urlopu wypoczynkowego. Pobyt w sanatorium nie stanowi bowiem podstawy do uzyskania zwolnienia lekarskiego.
Inne zasady obowiązują w przypadku konieczności wyjazdu pacjenta do szpitala uzdrowiskowego. Po przyjęciu do niego pacjent powinien niezwłocznie powiadomić pracodawcę o przyczynie nieobecności w pracy i przedstawić - otrzymane w szpitalu uzdrowiskowym - zaświadczenie o rozpoczęciu pobytu. Po zakończeniu leczenia chory otrzymuje zaświadczenie usprawiedliwiające czasową nieobecność w pracy
PROFILE LECZENIA UZDROWISKOWEGO
DOROŚLI:
choroby narządów ruchu i reumatologia: Busko Zdrój, Ciechocinek, Cieplice Śląskie-Zdrój, Goczałkowice Zdrój, Horyniec, Inowrocław, Iwonicz Zdrój, Jastrzębie Zdrój, Kamień Pomorski, Kołobrzeg, Lądek Zdrój, Połczyn Zdrój, Solec, Swoszowice, Świeradów Zdrój, Ustroń, Wapienne, Wieniec Zdrój;
choroby układu krążenia: Busko Zdrój, Ciechocinek, Długopole Zdrój, Inowrocław, Kamień Pomorski, Kołobrzeg, Krynica, Kudowa Zdrój, Lądek Zdrój, Nałęczów, Polanica Zdrój, Rabka, Rymanów Zdrój, Świeradów Zdrój, Świnoujście;
choroby układu oddechowego: Ciechocinek, Czerniawa, Duszniki Zdrój, Goczałkowice Zdrój, Iwonicz Zdrój, Jedlina Zdrój, Kołobrzeg, Muszyna, Piwniczna, Rabka, Rymanów Zdrój, Szczawnica, Szczawno Zdrój, Świnoujście, Ustroń, Wysowa;
choroby skóry: Busko Zdrój, Lądek Zdrój, Świnoujście;
choroby układu wydzielania wewnętrznego i przemiany materii: Kołobrzeg, Kudowa Zdrój, Skolimów Konstancin, Świnoujście;
choroby kobiece: Duszniki Zdrój, Połczyn Zdrój, Świeradów Zdrój;
choroby układu trawienia: Długopole Zdrój, Duszniki Zdrój, Iwonicz Zdrój, Jedlina Zdrój, Krynica, Muszyna, Polanica Zdrój, Szczawno Zdrój, Wysowa, Żegiestów;
choroby układu moczowego: Cieplice Śląskie Zdrój, Krynica, Szczawno Zdrój, Żegiestów.
DZIECI:
choroby narządów ruchu: Busko Zdrój, Ciechocinek, Cieplice Śląskie Zdrój, Goczałkowice Zdrój;
reumatologia i choroby układu krążenia: Ciechocinek, Cieplice Śląski Zdrój, Goczałkowice Zdrój, Jastrzębie Zdrój, Kudowa Zdrój, Rabka, Rymanów Zdrój, Wieniec Zdrój;
choroby układu krążenia (rehabilitacja wad serca): Polanica Zdrój;
choroby układu oddechowego: Czerniawa, Kołobrzeg, Rabka, Rymanów Zdrój, Szczawno;
choroby skóry: Kołobrzeg;
choroby układu wydzielania wewnętrznego i przemiany materii: Kołobrzeg, Rabka;
choroby układu moczowego: Rymanów Zdrój.
POTRZEBNE DOKUMENTY
Wyjeżdżając na leczenie uzdrowiskowe należy zabrać:
  •  potwierdzone przez oddział NFZ skierowanie na leczenie
  •  dowód tożsamości
  •  aktualne dowód ubezpieczenia zdrowotnego
  •  wyniki badań diagnostycznych, konsultacji specjalistycznych oraz kart informacyjnych z leczenia szpitalnego, które mogą mieć związek z pobytem w uzdrowisku
  •  leki, które są stale przyjmowane przez kuracjusza
PRAWA KURACJUSZY
  •  Kolejne skierowanie na leczenia uzdrowiskowe osoby dorosłej może być złożone do NFZ po upływie 12 miesięcy od ostatniego pobytu w sanatorium (skierowania wpływające wcześniej pozostają bez rozpatrzenia i są odsyłane do lekarza wystawiającego),
  •  W przypadku braku miejsc w odpowiednich uzdrowiskach, oddział NFZ prowadzi listę osób oczekujących na potwierdzenie skierowania,
  •  Fundusz nie ma obowiązku zapewnienia małżonkom wyjazdu do tego samego sanatorium w tym samym terminie. Osoby te pojadą razem, jeżeli jedno z małżonków ma orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności lub ukończony 65 rok życia.
CO SANATORIUM MUSI ZAPEWNIĆ KURACJUSZOWI
  •  Całodobową opiekę medyczną (lekarską i pielęgniarską)
  •  Dwa zabiegi przyrodolecznicze dziennie
  •  Zabezpieczenie w leki i materiały medyczne niezbędne do prowadzenia leczenia (leki stale przyjmowane należy przywieźć ze sobą)
  •  Dietę odpowiednią do stanu zdrowia.
DOMINIKA SIKORA
Odpłatności za pobyt w sanatorium / DGP